Bionisch horen (17) - Listen to the music...

Muzieknotatie (Foto: Wies Groeneveld)

Rotterdam stond -net als vorige jaren- deze zomer weer bol van de festivals. Bij de meeste festivals speelde muziek een belangrijke, zo niet de belangrijkste, rol. Jarenlang genoot ik daarvan. Totdat ik door mijn gehoorverlies er meer moeite mee kreeg en minder plezier aan de festivals beleefde.
In de jaren '80 bezocht ik veel concerten in 'De Kuip' in Rotterdam. Daar genoot ik van, die periode blijf ik koesteren.



Muziek speelt een heel belangrijke rol in mijn leven. Ik speelde vanaf mijn elfde gitaar en maakte tijdens mijn studie deel uit van een bandje. Daarvoor schreef ik ook nummers. Dat bandje hield na ongeveer anderhalf jaar op te bestaan, maar mijn liefde voor muziek niet. Helaas was ik in die tijd veel te verlegen om naar een andere band op zoek te gaan. Wel bleef ik voor mijzelf gitaar spelen.
Ongeveer tien jaar geleden moest ik mijn gitaar helaas aan de wilgen hangen omdat ik veel tonen niet meer hoorde. Zeker tokkeltonen waren voor mij met hoortoestellen veel te zacht geworden. Het stemmen van de gitaar lukte mij ook niet meer. Dus: einde gitaar, die staat nu al jaren te verstoffen...

Na de aansluiting van mijn processor zat ik in één maand al op het maximale volumeniveau. Dus daar was al snel winst mee geboekt. De ontwikkeling in geluidswaarneming in de eerste drie maanden ging snel. Het waarnemen van muziek met een CI is echter nog steeds een zeer grote uitdaging. Ik ben inmiddels al wel in staat om de afzonderlijke tonen en toonhoogten van elkaar te onderscheiden. Zo neem ik het complete tonenspectrum op de piano inmiddels weer waar, evenals de afzonderlijke trommels en bekkens van het drumstel van mijn zoon. Maar alles tezamen wordt voor mij een regelrechte kakofonie.

Meerdere instrumenten tegelijkertijd komen als een brij bij mij binnen. Zangstemmen neem ik slechts in één grondtoon waar, soms vergezeld gaand van één of twee 'bijtonen', samenklinkend in één en hetzelfde akkoord door het hele nummer heen. Op deze manier herken ik helemaal niets meer van de muziek die ik vroeger zo mooi vond...

Een paar weken geleden dacht ik te kunnen genieten van de film 'The Blues Brothers'. Ook keek ik samen met mijn echtgenoot naar enkele concerten op dvd. Muziek waar ik vroeger veel van hield en waar ik mooie herinneringen aan heb. Het meeste was totaal onherkenbaar geworden. 't Is dat mijn auditieve geheugen mij in veel gevallen nog enigszins kan helpen, maar ontspannen genieten van een concert of muziekfilm is er voor mij niet meer bij. Dat doet mij veel verdriet.

Als ik zelf zing, hoor ik mijn eigen stem door de 'klankkastfunctie' van mijn hoofd wel goed, in alle verschillende toonaarden. Maar de kunst is dan om als ik met een -voor mij bekend- nummer meezing, uit de brij van instrumenten de juiste toon te vinden, zodat ik niet vals meezing...

Afgelopen maandag had ik weer een revalidatieafspraak in het ziekenhuis. De testresultaten bij de logopediste wezen uit dat ik weer enige progressie in het spraakverstaan had geboekt. Daar verbaasde ik mij over. Ook mijn echtgenoot zei 's avonds: "daar merk ik eigenlijk nog maar weinig van." Waarschijnlijk zijn zowel mijn echtgenoot als ikzelf nog steeds wat ongeduldig... In elk geval dus toch weer een stukje vooruit gegaan, er hoefde niets aan de instellingen te worden veranderd. Toch moeten mijn hersenen toch nog wel het één en ander finetunen en dat kost tijd. De audioloog vertelde mij dat het nog wel een halfjaar kan duren totdat ik aan het einde van mijn ontwikkeling ben. In feite zit ik nu nog middenin mijn revalidatie.

Toch hoop ik dat ik behalve met spraakverstaan ook met de muziekwaarneming met CI nog iets kan winnen. Het niet meer kunnen genieten van muziek die mij vroeger zoveel plezier en troost gaf, voelt voor mij namelijk als een amputatie van iets dat wezenlijk bij mijn leven hoort.

Ik kaartte dit onderwerp aan bij de logopediste. Zij legde mij uit dat mijn brein -net zoals bij het leren waarnemen van nieuwe geluiden en spraakverstaan- weer moet leren om veel informatie tegelijkertijd te verwerken. Dat geldt dus ook voor de waarneming van verschillende muziekinstrumenten tegelijkertijd.

De logopediste adviseerde mij om in het begin naar pianostukken te luisteren. Eén instrument, kijken hoe dat gaat. Alle begin zal moeilijk zijn, maar uiteraard toch het proberen waard. Na dit advies kwam ik op het idee om eens weer iets te proberen op mijn gitaar. Het gehoorvolume an sich is prima in orde. Toen ik dat aan de logopediste vertelde, keek ze op en zei "Doen!"

Dus: ik haal mijn gitaar maar weer eens uit de mottenballen en probeer er weer op te spelen. Waarschijnlijk gaat dat stram en moeizaam met vingers waarin de snaren na vijf minuten al afgedrukt staan.  Maar... wie niet waagt, wie niet wint!

Hoe belangrijk muziek is, blijkt wel uit het concert van Kyteman op 25 augustus jongstleden in Paradiso, dat speciaal is gemaakt voor het dove meisje Vera van Dijk. Na het bekijken van het filmpje hield ik het niet meer droog...

Wie weet kan ik over afzienbare tijd toch weer van muziek genieten...